Postzegelforum.com

Nieuwe postzegelboekjes

Begin juli 1987 maakte Royal Mail bekend dat het op 4 augustus vijf nieuwe postzegelboekjes zou uitgeven. De boekjes zouden vier postzegels van 13p, 18p of 26p, of tien postzegels van 13p of 18p bevatten. De postzegels van 13p en 18p betaalden het basis tweede-klasse, respectievelijk eerste-klasse tarief voor een brief verzonden binnen het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. De postzegel van 26p betaalde het wereldwijde luchtposttarief voor briefkaarten en luchtpostbladen.

De nieuwe postzegelboekjes zouden een glanzende gelamineerde kaft krijgen in Royal Mail’s bedrijfskleuren rood en geel. De kaft zou een rechthoekige uitsnijding hebben. Door de transparante toplaag was een van de postzegels in het boekje zichtbaar. Aan dit raam ontleedde dit type postzegelboekje de naam “Window Book.”


”Window Book” DB16(1): 4 x 13p

Een andere innovatie was de streepjescode op de achterkant van de postzegelboekjes. Uit een interne circulaire van Royal Mail viel af te leiden dat van elk boekje twee varianten zouden bestaan. Op een vraag van Douglas Myall hierover antwoordde Royal Mail dat de twee varianten nodig waren voor een proef met de nieuwe boekjes.

Eerst kondigde Royal Mail aan dat de boekjes alleen beschikbaar zouden zijn via de filatelistische balies van postkantoren en de filatelistische dienst in Edinburgh. Al snel maakte het bekend de reactie van het publiek op de nieuwe postzegelboekjes te willen testen. Hiertoe wilde het deze postzegelboekjes kort na 4 augustus 1987 uitbrengen in de postcodegebieden van Bristol (BS), Nottingham (NG), Preston (PR) en York (YO).

Elk type boekje bestond telkens met een streepjescode waarvan de laatste reeks van zes getallen begon met een 1 of een 2. Ook kreeg elk boekje op de achterkant een lettercode, bekend als “stock code.” Elk type boekje had ook twee van deze stock codes.

Royal Mail bracht de postzegelboekjes in de proefgebieden in omloop via postkantoren en de detailhandel. De codes dienden om bij te houden hoeveel boekjes men verkocht via elk van beide kanalen. Boekjes met de streepjescode met een “1” verpakte men per 50 voor verkoop via de detailhandel. De boekjes met de streepjescode met een “2” verpakte men per 25 voor verkoop via postkantoren.

DB17(1)

Vanaf 4 augustus 1987 waren de nieuwe postzegelboekjes beschikbaar via de filatelistische balies op postkantoren. Verder waren ze te bestellen bij de filatelistische dienst van Royal Mail in Edinburgh. Vanaf 9 november 1987 waren de nieuwe postzegelboekjes officieel ook te koop via geautoriseerde detailhandelaren en in postkantoren in de vier proefgebieden. In de proefgebieden stopte Royal Mail de verkoop van andere postzegelboekje. Een aantal detailhandelsketens (W.H. Smith, Woolworth en Menzies) verkochten de boekjes al voor 9 november.

Om de verkoop te stimuleren ontvingen detailhandelaren een korting van 5% op een verpakking van 50 boekjes.

Bookmark catalogus nummer: DB17(1)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 100012
Lettercode: A
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP102 (4 x 18p grijsgroen)
Postzegel: 18p, ACP/DEX
Deegam nr. (postzegel): 180.2.4

Postzegelboekje DB17(1) bevat een velletje met vier postzegels van 18p. Het velletje heeft een velrand rondom de postzegels. Harrison & Sons drukte de postzegelvelletjes voor de postzegelboekjes op een rolpers. Dit gebeurde in twee verticale stroken met velletjes van tien postzegels of vier verticale stroken met velletjes van vier postzegels. De gedrukte banen papier sneed men in vellen van vijf rijen. Deze sneed men in verticale stroken en plakte men handmatig in de kaftjes, waarna men de stroken versneed in individuele boekjes die men vervolgens dichtvouwde.

De kaftjes zelf drukte Harrison & Sons in drie verticale stroken van kaftjes voor boekjes met vier postzegels of twee verticale stroken van kaftjes voor boekjes met tien postzegels. Postzegelboekjes met vier postzegels waren smaller dan postzegelboekjes met tien postzegels. De banen kaftjes versneed men in vellen van tien rijen.

De buitenkant van het boekje had de rode kleur van Royal Mail. Deze had linksboven een venster, waardoor de tweede postzegel van de eerste rij uit het velletje zichtbaar was. Het venster had een wit kader met tandingen. Verder gaf de tekst op de linkerhelft van de kaft de inhoud weer boven het logo van Royal Mail. De tekst drukte Harrison & Sons in de gele kleur van Royal Mail. Dichtgevouwen was dit de voorkant van het postzegelboekje.

De rechterhelft van de buitenkant van de kaft heeft een wit kader met een zwarte streepjescode. Postzegelboekjes voor verkoop via detailhandelaren hadden een code waarvan de laatste zes cijfers begonnen met een “1.” In het geval van het boekje met vier postzegels van 18p was dit “100012.” Boven het kader bevindt zich het logo van Royal Mail in de gele kleur van het postbedrijf. Onder het kader staat in witte letters de aanbevolen verkoopprijs in het Verenigd Koninkrijk, i.c. 72p. Onderaan, links van de vouwlijn, staat een zwarte letter A. Deze lettercode gebruikte Royal Mail in de administratie om de verschillende typen postzegelboekjes te kunnen onderscheiden.

Om het boekje te kunnen sluiten had elk boekje een rechthoekige insnijding. De vouwlijn bevond zich rechts van het midden, bezien vanaf de buitenkant van de kaft. Dichtgevouwen was de voorkant smaller dan de achterkant, zodat men deze met de uitgesneden tab kon sluiten.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(1), 4 x 18p, code A, kaft

Rechts aan de binnenkant van het kaftje bevindt zich een tabel met de posttarieven die sinds 20 oktober 1986 van kracht waren. Dunne lijnen aan de onderkant en bovenkant in het midden van de kaft waren een hulpmiddel voor het inplakken van de verticale stroken van vijf velletjes. In onderstaande afbeelding is de bovenste van deze lijnen nog net zichtbaar als een dunne zwarte lijn links van de velrand. De velletjes plakte men met de linker velrand in de kaftjes. Helemaal rechts bevonden zich twee verticale kleurstroken in de kleuren geel en rood van Royal Mail.

Boekje DB17(1) met lettercode A bevatte vier postzegels van 18p. Deze betaalden het eerste-klasse basistarief voor binnenlandse briefpost. Eerste-klasse briefpost bezorgde Royal Mail door het hele Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland op de eerstvolgende werkdag, inclusief zaterdag. Harrison & Sons drukte de postzegels in grijsgroen in rasterdiepdruk van cilinder B10. Het krijtpapier had een bovenlaag met fosfor daarin vermengd. De postzegels hadden polyvinyl-alcohol gom met toegevoegde dextrine. De dextrine gaf een blauwige tint aan de gom, die anders onzichtbaar was.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(1), 4 x 18p, code A, inhoud

Individuele postzegels uit de postzegelboekjes van vier of tien zijn te herkennen doordat de waardeaanduiding “18p” verder van de linker marge afstaat dan het geval is voor andere postzegels gedrukt op hetzelfde soort fosforescerend krijtpapier, in samenhang met de drukrichting: van onder naar boven.

DB17(2)

De postzegelboekjes met vier postzegels van 18p verkocht Royal Mail ook via het eigen verkoopkanaal: het Post Office. Om deze postzegelboekjes in de administratie te onderscheiden van degene die het via detailhandelaren verkocht kregen deze de lettercode B. Ook hadden deze postzegelboekjes een streepjescode waarvan de laatste reeks van zes getallen begon met een “2.”

Bookmark catalogus nummer: DB17(2)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 200019
Lettercode: B
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP102 (4 x 18p grijsgroen)
Postzegel: 18p, ACP/DEX
Deegam nr. (postzegel): 180.2.4

Postzegelboekje DB17(2) is verder identiek aan postzegelboekje DB17(1)


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(2), 4 x 18p, code B, kaft


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(2), 4 x 18p, code B, inhoud

DB17(3)

Royal Mail gaf ook postzegelboekjes uit met tien postzegels die het basistarief voor eerste-klasse briefpost betaalden. In grote lijnen zijn deze postzegelboekjes vergelijkbaar met de postzegelboekjes met vier postzegels.

Bookmark catalogus nummer: DB17(3)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 100029
Lettercode: C
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP103 (10 x 18p grijsgroen)
Postzegel: 18p, ACP/DEX
Deegam nr. (postzegel): 180.2.4

De postzegels met tien postzegels waren breder dan die met vier postzegels om plaats te bieden aan de bredere velletjes. De velletjes bestonden uit twee rijen van vijf postzegels omgeven door een velrand. Rechts naast de vouwlijn aan de buitenkant van de kaft staat het getal “10” (in plaats van “4”) in de gele bedrijfskleur van Royal Mail.

Links van de vouwlijn, op de achterkant van het dichtgevouwen postzegelboekje, hadden de boekjes van tien postzegels hun eigen streepjescode, lettercode en adviesprijs (£ 1,80). Ook deze boekjes kenden twee varianten: voor verkoop via de detailhandel of via het eigen verkoopkanaal van Royal Mail. Het boekje met de lettercode “C” was bestemd voor verkoop via de detailhandel. De laatste zes cijfers van de streepjescode beginnen daarom met een “1”


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(3), 10 x 18p, code C, kaft

De binnenkant van de kaft van de postzegelboekjes van tien postzegels is een spiegelbeeld van die van vier postzegels. Aan de linkerkant bevindt zich de naam van de drukker. Harrison & Sons drukte zowel de kaftjes als de postzegels. Op de rechterhelft van de binnenkant van de kaft bevindt zich de tabel met geldende posttarieven. Onderstaande is een afbeelding van deze tabel uit een van de postzegelboekjes met tien postzegels van 13p. Deze is dezelfde tabel als in de postzegelboekjes met tien postzegels van 18p. De postzegelboekjes met tien postzegels hebben geen richtlijnen voor het inplakken van de postzegelvelletjes. De reden is dat de perforaties tussen de eerste en tweede postzegels van beide rijen samenviel met de vouwlijn van het kaftje.


4 augustus 1987, tarieftabel, postzegelboekjes met tien postzegels

Boekje DB17(3) met lettercode C bevatte tien postzegels van 18p. Deze betaalden het eerste-klasse basistarief voor binnenlandse briefpost. Harrison & Sons drukte de postzegels in grijsgroen in rasterdiepdruk van cilinder B9. Onderstaande afbeelding toont dit cilindernummer. Het krijtpapier had een bovenlaag met fosfor daarin vermengd. De postzegels hadden polyvinyl-alcohol gom met toegevoegde dextrine. De dextrine gaf een blauwige tint aan de gom, die anders onzichtbaar was. Deze postzegels zijn dezelfde als die uit de boekjes van vier postzegels.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(3), 10 x 18p, code C, inhoud

DB17(4)

Het postzegelboekjes met tien postzegels van 18p voor verkoop via het eigen verkoopkanaal van Royal Mail had de lettercode “D.” De laatste reeks van zes getallen van de streepjescode begon met een “2.”

Bookmark catalogus nummer: DB17(4)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 200026
Lettercode: B
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP103 (10 x 18p grijsgroen)
Postzegel: 18p, ACP/DEX
Deegam nr. (postzegel): 180.2.4

Postzegelboekje DB17(4) is verder identiek aan postzegelboekje DB17(3)


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(4), 10 x 18p, code D, kaft


4 augustus 1987, ”Window Book” DB17(4), 10 x 18p, code D, inhoud

DB16(1)

Royal Mail gaf ook postzegelboekjes uit met postzegels die het tweede-klasse basistarief voor een binnenlandse brief betaalden. Royal Mail bezorgt tweede-klasse brieven binnen drie werkdagen, inclusief zaterdag. De postzegelboekjes met postzegels met een frankeerwaarde van 13p zijn vergelijkbaar met de overeenkomstige postzegelboekjes met postzegels met een frankeerwaarde van 13p.

Bookmark catalogus nummer: DB16(1)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 100036
Lettercode: E
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP100 (4 x 13p lichtbruin)
Postzegel: 13p, FCP/DEX, CB (A-fosfor) x 4,5 mm.
Deegam nr. (postzegel): 130.6.5

Postzegelboekje DB16(1) bevat een velletje met vier postzegels van 13p. Het velletje heeft een velrand rondom de postzegels. De buitenkant van het postzegelboekje is op een paar punten anders dan dat met vier postzegels van 18p. Op de voorkant van de kaft valt te lezen dat het boekje vier tweede-klasse postzegels bevat. Op de achterkant van de kaft staat een aanbevolen verkoopprijs van 52 penny’s, i.e., 4 x 13p. Daarnaast heeft het boekje de lettercode “E.” De laatste zes getallen van de streepjescode zijn 100036. Het getal “1” betekent dat het postzegelboekje bestemd was voor verkoop via de detailhandel.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(1), 4 x 13p, code E, kaft

De binnenkant van de kaft is dezelfde als die van de postzegelboekjes met vier postzegels met een frankeerwaarde van 18p. In onderstaande afbeelding zijn de richtlijnen voor het inplakken van de postzegelvelletjes duidelijk zichtbaar als dunne zwarte lijnen links van de velrand.

Boekje DB16(1) met lettercode E bevatte vier postzegels van 13p. Deze betaalden het tweede-klasse basistarief voor binnenlandse briefpost. Harrison & Sons drukte de postzegels in lichtbruin in rasterdiepdruk van cilinder B40. Het krijtpapier had een fluorescerende bovenlaag. De postzegels hadden een 4,5 millimeter brede fosforband aangebracht over het midden van de postzegel. Het fosfortype (type A) was vergelijkbaar met de fosfor die men had verwerkt in de bovenlaag van de postzegels van 18p. Door de enkele fosforband kon de automatische brieforiëntatiemachine de postzegel herkennen als een die het tarief voor tweede-klasse binnenlandse post betaalde. De postzegels hadden polyvinyl-alcohol gom met toegevoegde dextrine. De dextrine gaf een blauwige tint aan de gom, die anders onzichtbaar was.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(1), 4 x 13p, code E, inhoud

Individuele postzegels uit de postzegelboekjes van vier of tien postzegels zijn te herkennen doordat de fosforband met 4,5 millimeter breder was dan de fosforband met een breedte van ongeveer 4 millimeter die postzegels uit gewone vellen hadden. De breedte van de fosforband in combinatie met de drukrichting van onder naar boven identificeren de postzegel uit deze postzegelboekjes.

DB16(2)

Het postzegelboekjes met vier postzegels van 13p voor verkoop via het eigen verkoopkanaal van Royal Mail had de lettercode “F.” De laatste reeks van zes getallen van de streepjescode begon met een “2.”

Bookmark catalogus nummer: DB16(2)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 200033
Lettercode: F
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP100 (4 x 13p lichtbruin)
Postzegel: 13p, FCP/DEX, CB (A-fosfor) x 4,5 mm.
Deegam nr. (postzegel): 130.6.5

Postzegelboekje DB16(2) is verder identiek aan postzegelboekje DB16(1)


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(2), 4 x 13p, code F, kaft


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(2), 4 x 13p, code F, inhoud

DB16(3)

Ook voor postzegels die het basistarief voor tweede-klasse briefpost betaalden gaf Royal Mail een boekje met 10 postzegels uit. Deze postzegelboekjes waren vergelijkbaar met de postzegelboekjes met tien eerste-klasse postzegels, op de al bij de postzegelboekjes met vier postzegels genoemde verschillen na.

Bookmark catalogus nummer: DB16(3)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 100043
Lettercode: G
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP101 (10 x 13p lichtbruin)
Postzegel: 13p, FCP/DEX, CB (A-fosfor) x 4,5 mm.
Deegam nr. (postzegel): 130.6.5

Het boekje met de lettercode “G” was bestemd voor verkoop via de detailhandel. De laatste zes cijfers van de streepjescode beginnen daarom met een “1”


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(3), 10 x 13p, code G, kaft

Boekje DB16(3) met lettercode G bevatte tien postzegels van 13p. Deze betaalden het tweede-klasse basistarief voor binnenlandse briefpost. Harrison & Sons drukte de postzegels in lichtbruin in rasterdiepdruk van cilinder B39. Deze postzegels zijn dezelfde als die uit de boekjes van vier postzegels.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(3), 10 x 13p, code G, inhoud

DB16(4)

Het postzegelboekjes met tien postzegels van 13p voor verkoop via het eigen verkoopkanaal van Royal Mail had de lettercode “H.” De laatste reeks van zes getallen van de streepjescode begon met een “2.”

Bookmark catalogus nummer: DB16(4)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 200040
Lettercode: H
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP101 (10 x 13p lichtbruin)
Postzegel: 13p, FCP/DEX, CB (A-fosfor) x 4,5 mm.
Deegam nr. (postzegel): 130.6.5

Postzegelboekje DB16(4) is verder identiek aan postzegelboekje DB16(3)


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(4), 10 x 13p, code H, kaft


4 augustus 1987, ”Window Book” DB16(4), 10 x 13p, code H, inhoud

DB18(1)

De Modern British Philatelic Circle catalogiseert postzegelboekjes met postzegels die het tarief voor overzeese luchtpost betalen onder reeksnummer DB18. Op 4 augustus 1987 gaf Royal Mail “Window Books” uit met vier postzegels met een frankeerwaarde van 26p. Een postzegel van 26p betaalde het internationale luchtposttarief voor briefkaarten en luchtpostvellen.

Tot ongenoegen van verzamelaars bracht dit postzegelboekje het aantal verschillende postzegelboekjes van dit nieuwe type op vijf. Daarnaast bestonden van elk postzegelboekje twee varianten. Twee van de andere postzegelboekjes bevatten een even aantal postzegels met een frankeerwaarde van 13p. Twee van die postzegels volstonden evengoed om het internationale luchtposttarief voor briefkaarten en luchtpostvellen te betalen. Royal Mail kreeg dan ook de vraag of er een gegronde reden was voor de uitgifte van dit postzegelboekje met vier postzegels van 26p.

De doelgroep voor dit postzegelboekje bestond uit buitenlandse toeristen die een ansichtkaart naar huis wilden sturen. Royal Mail was van mening dat die toeristen liever een postzegel op hun ansichtkaarten wilden plakken en niet twee postzegels van 13p.

Bookmark catalogus nummer: DB18(1)
Uitgiftedatum: 4 augustus 1987
Streepjescode: 5 014721 100050
Lettercode: I
Drukker: Harrison & Sons
Inhoud: DP104 (4 x 26p rood)
Postzegel: 26p, ACP(H)/DEX
Deegam nr. (postzegel): 260.2.2

Het ontwerp van het postzegelboekje volgde dat van de postzegelboekjes met vier eerste-klasse of tweede-klasse postzegels. Op de voorkant van het dichtgevouwen boekje staat de inhoud van “Worldwide Postcard Stamps.”

Het boekje met de lettercode “I” was bestemd voor verkoop via de detailhandel. De laatste zes cijfers van de streepjescode beginnen daarom met een “1.” De geadviseerde verkoopprijs van het postzegelboekje was £1,04.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB18(1), 4 x 26p, code I, kaft

Harrison & Sons drukte de postzegels in rood in rasterdiepdruk van cilinder B2. Het krijtpapier had een deklaag met daarin vermengd het “A”-type fosfor. De postzegels hadden polyvinyl-alcohol gom met toegevoegde dextrine.


4 augustus 1987, ”Window Book” DB18(1), 4 x 26p, code I, inhoud

De postzegels uit de postzegelboekjes zijn te onderscheiden van de postzegels uitgegeven in normale vellen door het smallere lettertype van de waardeaanduiding.